تاثیرات استرس و فشارهای روانی روی مغز و بدن

تحقیقات اخیر نشان می دهند که استرس مداوم بر توانایی ذهنی، دقت و همچنین حافظه‌ کوتاه مدت تاثیر منفی می‌گذارد.

پژوهشگران امریکایی دریافتند هورمون‌های استرس‌ موجب می‌شوند که بخشی از مغز قادر به دریافت ماده‌ گلوتامات نباشد. این ماده به عنوان یک سنسور در مغز عمل می‌کند و به همین دلیل از اهمیت بسیاری برخوردار است و در نهایت این شرایط با اختلال در حافظه کوتاه مدت همراه خواهد بود.

ادامه این مطالعات نشان داد که نوجوانان بیشتر از بزرگسالان نسبت به استرس مداوم آسیب پذیرند، زیرا ساختار مغزی آنها در حال تکامل است. استرس زیاد در سنین نوجوانی می‌تواند عامل بیماری‌های روحی در بزرگسالی باشد.

دانشمندان معتقدند اختلال در انتقال‌ گلوتامات یکی از مهم ترین دلایل ابتلا به بیماری‌های روحی است.    

شرح و نتایج این تحقیق در نشریه‌ نورون به چاپ رسیده است.

استرس و اضطراب طولانی مدت سلامت روحی و جسمی را تحت تاثیر قرار می دهند. شاید شما نمی دانستید که استرس و اضطراب می توانند باعث ایجاد بیماری های گوارشی شوند، خطر ابتلا به عفونت را افزایش داده و عملکرد سیستم های قلبی عروقی، ادراری و تنفسی را تغییر دهند.



ما در این مقاله از سایت کوکا به بررسی عوارض استرس، فشار عصبی و اضطراب داشتن بر روی کودکان، جنین و زنان باردار، مغز، چشم و پوست و مو پرداخته ایم. با ما همراه باشید!
 

اختلال استرس و اضطراب چیست؟

استرس و اضطراب یک گروه از اختلالات رایج روحی و روانی هستند که باعث فکر زیاد، نگرانی و ترس می شوند. این احساس با زندگی روزمره تداخل ایجاد کرده و باعث بروز مشکلات و بیماری روحی و جسمی زیادی می شود.

جالب است بدانید که اختلالات استرس و اضطراب شایع ترین بیماری روانی در ایالات متحده آمریکا محسوب می شوند.
 

علائم استرس و اضطراب شدید

عصبی بودن، احساس تنش، ضربان قلب بالا، تنفس سریع، عرق کردن، خستگی، ضعف، سرگیجه، عدم تمرکز، بی خوابی، حالت تهوع، بیماری های گوارشی، احساس گرما یا سرمای شدید و درد قفسه سینه از مهم ترین علائم استرس و اضطراب محسوب می شوند.
 

انواع اختلالات استرس و اضطراب

اختلال اضطراب فراگیر، اختلال اضطراب اجتماعی، اختلال استرسی پس از آسیب روانی، اختلال وسواس فکری -عملی، فوبیا و اختلال ترس از انواع مهم اختلالات استرس و اضطراب هستند.
 

اگر استرس و اضطراب شدید درمان نشود؟

استرس و اضطراب طولانی مدت خطر ابتلا به بیماری های مزمن را افزایش می دهد.

برخی تحقیقات اولیه نشان می دهد که اضطراب در ناحیه آمیگدال مغز (ناحیه ای که پاسخ های عاطفی را مدیریت می کند) ایجاد می شود.

هنگامی که یک فرد دچار استرس، فشار عصبی و اضطراب می شود، مغز سیگنال هایی را به سایر قسمت های بدن می فرستد و با ترشح هورمون های آدرنالین و کورتیزول (هورمون های استرس)، بدن را برای مبارزه با این شرایط یا فرار از این موقعیت آماده کنند.

وجود این هورمون ها در بدن می تواند بر روی اندام های مختلف اثر گذاشته و باعث بروز بیماری هایی در بدن شود.
 

عوارض استرس، فشار عصبی و اضطراب شدید بر روی بدن

کودکان

استرس، اضطراب و ترس شدید و طولانی مدت در دوران کودکی می تواند خطر ابتلا به اختلالات استرس و اضطراب را در کودکان افزایش دهد.
 

جنین و زنان باردار

استرس و اضطراب در دوران بارداری می تواند خطر ابتلا به سقط جنین، زایمان زودرس و تولد نوزاد با وزن کم را افزایش دهد.

استرس و اضطراب در زنان باردار، خطر ابتلا به بیماری های قلبی و عروقی، دیابت و چاقی را در آن ها افزایش می دهد.

یک مطالعه جدید نشان داده که استرس و اضطراب در دوران بارداری، خطر ابتلا به اختلال بیش فعالی کمبود توجه را در کودکان افزایش می دهد.

در زنان، استرس و اضطراب شدید و طولانی باعث قاعدگی نامنظم، خونریزی شدید در دوران پریودی و درد شدید قاعدگی می شود.

استرس و اضطراب طولانی، احتمال یائسگی زودرس را افزایش داده و باعث تشدید علائم یائسگی در زنان می شود.

مردان

اگر استرس و اضطراب برای مدت طولانی ادامه پیدا کند، سطح هورمون تستوسترون در مردان کاهش پیدا می کند که در نتیجه باعث کاهش تولید اسپرم، اختلالات نعوظ و ناتوانی جنسی می شود.

استرس و اضطراب مزمن همچنین خطر ابتلا به بزرگ شدن پروستات و عفونت بیضه ها را افزایش می دهند.
 

مغز

استرس و اضطراب بلند مدت و حملات هراس می توانند مغز را وادار کنند تا ترشح هورمون های استرس (آدرنالین و کورتیزول) را افزایش دهد. ترشح بیش از حد این هورمون ها در بدن باعث ایجاد سردرد، سرگیجه، افسردگی و چاقی و اضافه وزن می شود.

بی خوابی شبانه، فکر کردن به خودکشی، گرایش به مصرف سیگار و مواد مخدر و نوشیدن مشروبات الکلی از عوارض استرس و اضطراب بر روی مغز هستند.
استرس و اضطراب مزمن باعث از دست دادن حافظه کوتاه مدت می شود. استرس مزمن بر روی مغز اثر گذاشته و بعد از مدتی باعث ضعیف شدن حافظه می شود.
 

سردرد

سردرد علل مختلفی دارد؛ تنش های عصبی و استرس شدید می تواند باعث سردرد شود، این نوع سردرد که بیشتر ناحیه ی پشت سر و گردن را درگیر می کند با مصرف مسکن به راحتی درمان می شود. گفته می شود که استرس خطر سردرد میگرنی را تشدید می کند.
 

پوست و مو

استرس و اضطراب مزمن باعث تشدید علائم بیماری های پوستی مانند اگزما و پسوریازیس می شود.

هنگامی که بدن در شرایط استرس و اضطراب قرار می گیرد، هورمون کورتیزول را آزاد می کند، که باعث چرب شدن پوست و در نتیجه ابتلا به آکنه و جوش صورت می شود.

استرس و اضطراب خطر ابتلا به بیماری های خود ایمنی پوست مانند ویتیلیگو (پیسی) را افزایش می دهد.

استرس و اضطراب مزمن باعث ریزش شدید مو، آلوپسی (طاسی سر)، نازک شدن مو ها و کم رنگ شدن آن ها می شوند.
 

چشم

در شرایط استرس و اضطراب شدید، بدن مقادیر بالای هورمون آدرنالین ترشح می کند که بر روی چشم ها اثر گذاشته و باعث کاهش بینایی می شود.

استرس و اضطراب طولانی باعث حساسیت به نور، سندروم خشکی چشم، تاری دید و مگس پران (سایه های مزاحم در دید چشم) می شوند.
 

قلب

استرس و اضطراب می تواند باعث افزایش ضربان قلب، تپش قلب و درد قفسه سینه شوند.

همچنین استرس و اضطراب شدید طولانی مدت، خطر ابتلا به فشار خون بالا و بیماری های قلبی و عروقی را افزایش می دهد.
 

معده، روده و دستگاه گوارش

استرس و اضطراب بر روی دستگاه گوارش تاثیر می گذارد؛ معده درد، حالت تهوع، کاهش اشتها، سندروم روده تحریک پذیر، اسهال و یبوست از عوارض استرس و اضطراب شدید بر روی سیستم گوارش هستند.

تحت فشار عصبی، کبد شما قند خون اضافی (گلوکز) تولید می کند تا انرژی بدن را افزایش دهد. استرس و اضطراب مزمن باعث می شوند که بدن نتواند این گلوکز اضافی را مصرف کند و در نتیجه خطر ابتلا به دیابت نوع 2 افزایش پیدا می کند.

سیستم ایمنی بدن

استرس و اضطراب باعث افزایش ضربان قلب و افزایش میزان تنفس می شوند، بنابراین مغز شما می تواند اکسیژن بیشتری دریافت کرده و سیستم ایمنی بدن را تقویت کند. زمانی که فرد احساس آرامش کند، سیستم ایمنی بدن به وضعیت قبل خود باز می گردد.

اگر به استرس و اضطراب طولانی مدت باشد، سیستم ایمنی بدن عملکرد طبیعی خود را از دست داده و ضعیف می شود و در نتیجه خطر ابتلا به بیماری های میکروبی و ویروسی و همچنین سرطان افزایش پیدا می کند.

مطالعات نشان داده که استرس و اضطراب باعث افزایش فعالیت پروتئین های التهابی در بدن شده و خطر ابتلا به بیماری های التهابی مانند بیماری های قلبی، دیابت نوع 2 و ام اس (مالتیپل اسکلروزیس) را افزایش می دهد.
 

بیماری های تنفسی

استرس و اضطراب شدید باعث تشدید علائم بیماری های تنفسی آسم و بیماری مزمن انسدادی ریه می شود.
 

پوسیدگی دندان ها

محققان می گویند که استرس و اضطراب شدید بر روی دندان ها اثر گذاشته و احتمال پوسیدگی دندان ها را افزایش می دهد. جویدن ناخن ها در اثر استرس باعث از بین رفتن مینای دندان و در نتیجه شکسته شدن آن ها می شود.
 

کاهش و افزایش وزن

مطالعات نشان می دهد که استرس و اضطراب شدید می تواند در برخی افراد باعث چاقی و افزایش وزن و در برخی دیگر باعث لاغری و کاهش وزن شود؛
شرایط استرس زا باعث افزایش تولید هورمون کورتیزول در بدن می شود، این هورمون باعث افزایش اشتها شده و در نتیجه فرد با پرخوری دچار چاقی و افزایش وزن می شود.

استرس و اضطراب باعث افزایش سطح آدرنالین خون می شود، در نتیجه متابولیسم بدن افزایش پیدا می کند و فرد دچار لاغری و کاهش وزن می شود.
 

سرماخوردگی مکرر

همانطور که قبلا گفتیم، استرس باعث افزایش تولید هورمون کورتیزول در بدن می شود که می تواند باعث التهاب شود.

گفته می شود که اگر یک فرد در معرض استرس مزمن قرار داشته باشد، سیستم ایمنی بدن ضعیف شده و بیشتر به سرماخوردگی، آنفلونزا و بیماری های عفونی مبتلا می شود.
 

عدم تمرکز

افرادی که به مدت طولانی در معرض استرس شدید قرار دارند، به دلیل تنش های عصبی تمرکز کافی ندارند و قادر نیستند که وظایف خود را به درستی انجام دهند.
 

عضلات

عضلات بدن اگر در معرض استرس و اضطراب قرار بگیرند، منقبض می شوند و زمانی که به آرامش برگردند خود را آزاد می کنند. استرس و اضطراب شدید و طولانی مدت باعث گرفتگی و درد شدید عضلات می شود.
 

علل و عوامل استرس و اضطراب

1. ضربه و شوک روحی
2. ژنتیک
3. شرایط پزشکی مانند بیماری های قلبی، دیابت و درد مزمن
4. استفاده از برخی دارو ها
5. جنسیت (زنان بیشتر از مردان دچار استرس و اضطراب می شوند)
6. مصرف مواد مخدر
7. استرس و اضطراب مداوم در محل کار و زندگی

استرس مقدمات اعتیاد را فراهم می‌کند!

افراد بسیاری برای رهایی از احساسات ناخوشایند ناشی از استرس مزمن، دست به کارهای ویرانگری می‌زنند که به طور موقتی سطح هورمون‌های دوپامین و سروتونین را افزایش می‌دهد. مصرف الکل، تنباکو و غیره، روش‌های رایجی هستند که افراد برای درمان خودسر استرس به‌کار می‌گیرند. استرس شدید همچنین ممکن است منجر به اعتیاد به خوردن، قمار کردن، تماشای تلویزیون و بازی‌های ویدئویی شود. این رفتارها در درازمدت باعث شدت گرفتن مشکل می‌شود و آثار نامطلوب جسمی و روانی به همراه دارد.
 

استرس مزمن باعث پیری می‌شود

همان‌طور که گفتیم استرس بسیاری از فرایندهای فیزیولوژیک را که ضروری به نظر نمی‌رسند، متوقف می‌کند. فکر کنید که کاهش جریان خون در پوست چه آثاری به جا می‌گذارد. بدتر از آن اثر استرس مزمن در پیر شدن مغز است! با افزایش سن، سلول‌های مغز از بین می‌روند و سموم، رژیم غذایی نامناسب، ورزش نکردن و اجتناب از روابط اجتماعی هم این مشکل را تشدید می‌کنند. استرس با مختل کردن سد خونی مغز باعث می‌شود سموم وارد مغز شوند، هم‌زمان کورتیزول، هیپوکم را تخریب می‌کند و در نتیجه یادگیری و به‌یادآوری به شدت دچار اختلال می‌شود.

کاهش عملکرد سد خونی مغز، عارضه‌ای است که در مبتلایان به آلزایمر دیده می‌شود. پژوهشی روی افراد سالمند نشان داده‌ است در افراد با سطح بالای کورتیزول اندازه‌ی هیپوکم تا ۱۴ درصد کوچک‌تر است و توانایی این افراد در یادگیری و خلق حافظه‌ی جدید کمتر بوده است. پژوهش دیگری نشان داده است اندازه‌ی هیپوکم با سرعت پیشرفت آلزایمر رابطه دارد.

انجمن روان‌پزشکی آمریکا بر مبنای پژوهشی با موضوع سن فیزیولوژیک در مقابل سن تقویمی اعلام کرده است زنانی که سرپرستی کودکی بیمار یا ناتوان را برای طولانی‌مدت به عهده داشته داشته‌اند، حدود ۱۰ سال پیرتر از سن تقویمی‌شان به نظر می‌رسند؛ زیرا استرس مزمن بر توانایی بازسازی سلول‌های خونی اثر می‌گذارد. استرس همچنین بر ایجاد بیماری‌هایی مانند آرتریت (التهاب مفاصل)، پوکی استخوان و بیماری‌های قلبی و عروقی که در سالمندان رایج است، تأثیر می‌گذارد.


منبع: سایت سیمرغ
سایت پارس
سایت چطور